Təbiətdə istirahət planlaşdırırsınızsa, gənələrin təhlükəsinə qarşı ehtiyat tədbirləri görmək çox vacibdir. Gənələr təkcə narahatlıq mənbəyi deyil, həm də Lyme xəstəliyi və gənə ensefaliti kimi ciddi infeksiyaların daşıyıcısıdır. Bu xəstəliklərdən qorunmaq və təhlükəni minimuma endirmək üçün aşağıdakı qaydalara əməl etmək tövsiyə olunur.

Gənələrdən qorunma qaydaları

- Geyim seçimi vacibdirAçıq rəngli, bədənə kip oturan geyimlər geyinin: uzunqol köynək, dar şalvar və hündür corablar. Bu, həm gənəni görməyi asanlaşdırır, həm də onun dərinizə çatmasına mane olur. Hər 1,5–2 saatdan bir özünüzü və uşaqları yoxlayın.

- Baş geyimi istifadə edinGənələr baş dərisinə də yapışa bilər. Şapka və ya digər örtük bu riski azaldır.

- Repellentlərdən istifadə edinGeyimlərə xüsusi spreylər, dərinizə isə qoruyucu kremlər çəkin. Uşaqlar üçün yalnız uşaq üçün uyğun olan məhsullardan istifadə edin.

- Piknik yerini təmizləyinQuru budaqları, otları və yarpaqları təmizləyin. Yüksək otluq və kolluq sahələrdə oturmaqdan çəkinin. Gənələr ağaclarda deyil, əsasən ot və kollarda yaşayır.

- Aptek çantanızı hazır saxlayınYod, xlorheksidin, hidrogen peroksid, pinset və ya gənə çıxaran alət, ip və sarğı materialları yanınızda olsun. Gənəni tez çıxarmaq lazımdır – o dəridə nə qədər çox qalarsa, infeksiya riski bir o qədər artar.

- Evdə diqqətli olunEvə qayıtdıqdan sonra geyimləri, çantaları, ev heyvanlarını və bir-birinizi diqqətlə yoxlayın. Xüsusilə qasıq, göbək, boyun, qulaqarxası, sinəaltı və dizaltı nahiyələrə diqqət yetirin.

- Paltarı yuyunPaltarları və piknikdə istifadə etdiyiniz əşyaları dərhal yuyun.

Gənə dişlədikdə nə etməli?

- Həkimə müraciət edin (72 saat ərzində)Əgər bu mümkün deyilsə, gənəni ip, pinset və ya xüsusi alət vasitəsilə özünüz çıxarın. Onu bədəninizdən tam çıxardığınıza əmin olun. Benzin, yağ və ya krem çəkməyin – bu, gənənin tüpürcəyini qanınıza buraxmasına səbəb ola bilər.

- Dişlənmiş sahəni dezinfeksiya edinYod və ya digər antiseptik vasitə ilə təmizləyin, sonra yapışqanlı plastırla örtün.

- Gənəni laboratoriyaya göndərinGənəni qapalı bir qaba qoyun, içərisinə nəmləndirilmiş pambıq yerləşdirin və analiz üçün laboratoriyaya təhvil verin. Hamiləlik zamanı bu, xüsusilə vacibdir.

- 21 gün sonra qan analizini verinLyme xəstəliyinə səbəb olan Borrelia bakteriyasının olub-olmadığını yoxlayın.

- Simptomlara diqqət yetirin (1 ay ərzində)Qızdırma, üşütmə, baş və əzələ ağrıları, dişləmə yerində qırmızı halqavari iz kimi əlamətlər yaranarsa, dərhal həkimə müraciət edin.

Gənələrdən qorunmanın effektiv yolu: peyvənd

Ən yüksək qorunma üsulu — gənə ensefalitinə qarşı peyvənddir. Peyvəndin effektivliyi 95%-dir. Heç bir krem və ya sprey bu qədər qoruma təmin etmir.

- İlk immunitet peyvənddən 2–3 həftə sonra yaranır.

- Peyvənd uşaqlara 6–12 aylıqdan etibarən vurula bilər.

- Təkrarlama dozası hər 3 ildən bir aparılır.

- Ekspress peyvənd sxemi mövsüm dövründə iki dozanın 2 həftə aralıqlarla vurulmasıdır.

- Standart sxem isə 1–3 və ya 1–7 ay aralığında tətbiq olunur.

Gənələrin aktiv olduğu dövr martdan noyabra qədər davam edir, əsas zirvə dövrləri — aprel-may və avqust-sentyabr aylarıdır. Özünüzü və yaxınlarınızı qoruyun, vaxtında tədbir görün. https://daylinews-az.com/?p=5633